Chủ đề nổi bật
Châu Âu thậm chí chấp nhận mở các nhà máy sản xuất mà không có yêu cầu về chuyển giao công nghệ hoặc bằng sáng chế.
Theo một nghiên cứu mới, châu Âu có nguy cơ trở thành “nhà máy lắp ráp” cho các nhà sản xuất pin Trung Quốc, trừ khi châu lục này đưa ra các quy định đảm bảo chuyển giao công nghệ và kỹ năng để đổi lấy hỗ trợ từ các chính phủ.
Transport & Environment, một nhóm vận động vì môi trường đã cảnh báo rằng mối quan hệ đối tác hiện tại giữa các nhà sản xuất pin Trung Quốc và các công ty ô tô châu Âu quá tập trung vào việc đảm bảo nguồn cung pin ngắn hạn mà không có bất kỳ khuôn khổ pháp lý nào về chuyển giao công nghệ, dẫn đến rủi ro địa chính trị và an ninh trong tương lai.
“Chúng ta có thể dành thêm 10-15 năm nữa để thử và thất bại với những công ty như Northvolt”, Julia Poliscanova – giám đốc cao cấp tại T&E cho biết. “Hoặc chúng ta có thể hưởng lợi từ chuyên gia công nghệ và sử dụng nó để bắt kịp họ, giống các người Trung Quốc đã làm trong 20 năm qua”.
Cảnh báo được đưa ra khi châu Âu đang cố gắng xây dựng lại chiến lược để giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc bằng cách xây dựng chuỗi cung ứng địa phương cho các công nghệ xanh. Tham vọng của họ bị ảnh hưởng nặng nề sau sự sụp đổ gần đây của Northvolt, niềm hy vọng lớn nhất về pin của cả châu lục.
Northvolt từng là hãng pin xe điện lớn nhất châu Âu – niềm tự hào công nghệ xanh của người Thụy Điển, cũng là đối thủ khả dĩ nhất của châu Âu để cạnh tranh với các hãng pin châu Á. Hãng này nộp đơn xin bảo hộ phá sản vào cuối năm 2024.
Để lấp khoảng trống, nhiều nhà sản xuất ô tô châu Âu đang hợp tác với các hãng sản xuất pin Trung Quốc để đảm bảo nguồn cung cấp pin cho các chiến dịch phát triển xe điện mạnh mẽ sắp tới.
Tháng 12/2024, Stellantis cho biết sẽ xây dựng một nhà máy sản xuất pin lithium trị giá 4,1 tỷ USD tại Tây Ban Nha cùng CATL của Trung Quốc, nhà sản xuất pin lớn nhất thế giới. Theo chính phủ Tây Ban Nha, dự án nhận gần 300 triệu euro viện trợ nhưng không có điều kiện nào về công nghệ hoặc chuyển giao kỹ năng.
Stellantis không bình luận về thỏa thuận với CATL.
Volkswagen cũng đang hợp tác với Gotion High-tech của Trung Quốc cho nhà máy pin tại Salzgitter. Nhà sản xuất ô tô Đức đã trở thành cổ đông lớn nhất của Gotion khi công ty con tại Trung Quốc đầu tư 1,1 tỷ euro vào năm 2020 nhưng có vẻ có rất ít quyền sở hữu trí tuệ hoặc chuyển giao công nghệ, theo T&E. VW không có thêm bình luận.
“Nếu không có thêm các yêu cầu từ châu Âu, chúng ta sẽ chẳng học được gì. Chúng ta chỉ có các nhà máy lắp ráp”, Poliscanova nói thêm.
Hơn 90% pin xe điện và pin lưu trữ hiện được sản xuất bởi các công ty Trung Quốc và Hàn Quốc, 40% nhà máy pin gigafactory (cỡ lớn) được xác nhận cũng đến từ các công ty này.
Khác với châu Âu, Mỹ chọn hợp tác với nhà sản xuất pin Hàn Quốc. Ford lập một liên doanh với SK (Hàn Quốc), mặc dù có quan hệ đối tác với CATL. General Motors hợp tác với Samsung SDI.
Trong trường hợp hợp tác với các nhà sản xuất Trung Quốc như BYD, Washington đã đặt rra các yêu cầu về chuyển giao kỹ năng và kiểm soát các mối quan hệ hợp tác.
Brussels hiện cũng muốn các công ty Trung Quốc chuyển giao quyền sở hữu trí tuệ cho doanh nghiệp châu Âu để đổ lại hỗ trợ từ EU. Họ đang xem xét lại các quy định của mình nhưng các yêu cầu có vẻ nhỏ hơn rất nhiều so với yêu cầu đang được thực thi ở Trung Quốc hay Mỹ.
Trung Quốc hiện đi trước rất xa các đối thủ trong lĩnh vực sản xuất pin. Northvolt và các công ty châu Âu cho đến nay chỉ tập trung vào sản xuất pin NMC, loại pin đắt tiền nhưng chất lượng cao hơn. Một số cũng đã cân nhắc phát triển loại pin giá rẻ dựa trên công nghệ LFP, tương tự pin do CATL phát triển. Tuy nhiên, chưa ai ở châu Âu chắc chắn các dự án này có khả thi hay không.
Nguồn: FT
An ninh tiền tệ
