Hậu sáp nhập, công ty vận tải đường sắt lớn nhất nước có gần 5.000 nhân sự, gánh lỗ lũy kế hơn 600 tỷ đồng

Công ty Cổ phần Vận tải Đường sắt được thành lập và hoạt động từ ngày 01/11/2024 dựa trên cơ sở hợp nhất 2 doanh nghiệp là Công ty Cổ phần Vận tải đường sắt Hà Nội và Công ty Cổ phần Vận tải đường sắt Sài Gòn.

Theo báo cáo tài chính kiểm toán năm 2024 của công ty, trong 2 tháng hoạt động sau sáp nhập (tháng 11 và 12 năm 2024), công ty ghi nhận doanh thu hơn 662 tỷ đồng. Trong đó, doanh thu hành khách, hành lý đạt 311,5 tỷ đồng với số hành khách lên tầu đạt 817.477 lượt hành khách. Và doanh thu vận chuyển hàng hóa đạt 283 tỷ đồng với 691.769 tấn xếp hàng hóa.

Lợi nhuận sau thuế công ty đạt 1,4 tỷ đồng. Trong 10 tháng đầu năm 2024 – trước thời điểm hợp nhất – lợi nhuận sau thuế của CTCP Vận tải đường sắt Sài Gòn là 71 tỷ đồng, còn CTCP Vận tải đường sắt Hà Nội là 55 tỷ đồng. Tại cuối năm 2024, công ty ghi nhận lỗ lũy kế gần 623 tỷ đồng. Trước đó, trong 2 năm 2020-2021 do ảnh hưởng nghiêm trọng từ dịch Covid-19 và các biện pháp giãn cách xã hội, nên các công ty vận tải đường sắt phải ngừng chạy tàu, Vận tải đường sắt Hà Nội và Vận tải đường sắt Sài Gòn lỗ hàng trăm tỷ mỗi năm. Trong 2 năm, 2 công ty lỗ tổng cộng gần 674 tỷ đồng.

Trong 2 tháng sau sáp nhập, doanh thu thực hiện của công ty vượt 3,8% so với kế hoạch còn lợi nhuận sau thuế vượt tới 800,49% kế hoạch 2 tháng cuối năm 2024.

Tại ngày 31/12/2024, tổng tài sản của công ty ở mức 2.325 tỷ đồng, nợ phải trả ở mức 1.640 tỷ đồng. Trong đó, tổng nợ vay gần 767 tỷ đồng. Tổng số cán bộ nhân viên Công ty tại ngày 31/12/2024 là 4.874 người.

CTCP Vận tải Đường sắt có 17 Chỉ nhánh (gồm 2 Chi nhánh Đoàn tiếp viên, 4 Chi nhánh Toa xe, 10 Chi nhánh vận tải và 1 Chi nhánh dịch vụ Đa phương thức). Công ty có địa bàn quản lý rộng, gồm các tuyến đường sắt: Tuyến thống nhất: Hà Nội- TP Hồ Chí Minh; Tuyến phía tây: Hà Nội – Lào Cai; Tuyến phía bắc: Hà Nội -Đồng Đăng; Tuyến phía đông: Hà Nội – Hải Phòng; Tuyến Yên Viên – Quán Triều, Kép – Cái Lân. Ngoài ra, Công ty còn tổ chức đường sắt vận chuyển hàng hoá, hành khách Liên vận quốc tế qua hai cửa khẩu Hà Khẩu và Hữu Nghị Quan với đường sắt Trung Quốc.

Công ty cho biết, trong năm 2024 công tác kinh doanh vận tải hành khách có nhiều thuân lợi hơn so với năm 2023, tuy nhiên xung đột nhiều khu vực trên thế giới vẫn tiếp diễn, kinh tế khó khăn nên luồng khách quốc tế năm 2024 không đạt được như các năm trước dịch.

Bên cạnh đó, hệ thống đường bộ cao tốc phát triển nhanh, chạy dọc theo các tuyến đường sắt, kết nối thuận tiện thu hút hành khách sử dụng phương tiện đường bộ. Trong khi cơ sở vật chất, hạ tầng của ngành đường sắt hạn chế, yếu kém và lạc hậu: tốc độ chạy tàu thấp, chất lượng đường thấp còn xóc lắc, độ ồn cao. Cơ sở vật chất, trang thiết bị nội thất ở hầu hết các khu ga còn hạn chế, lạc hậu.

Vận tải hàng hoá năm 2024 cũng gặp khó khăn do suy thoái kinh tế toàn cầu, do ảnh hưởng xung đột các khu vực trên thế giới kéo dài, nhiều ngành nghề đơn vị sản xuất kinh doanh gặp khó khăn, nhu cầu vận chuyển hàng hoá giảm sút. Bên cạnh đó, vận tải hàng hóa của công ty còn phụ thuộc vào chính sách kinh tế, xuất nhập khẩu của Trung Quốc. 

Cơ sở hạ tầng các hình thức vận tải khác được Nhà nước đầu tư mạnh mẽ (đặc biệt là vận tải đường bộ). Trong khi đó vận tải đường sắt với nguồn vốn hạn hẹp chỉ đủ đầu tư sửa chữa nâng cấp cải tạo các điểm thiết yếu, nên vận tải đường sắt gặp nhiều khó khăn trong việc cạnh tranh với các phương tiện khác.

Sang năm 2025, Vận tải Đường sắt lên kế hoạch tổng doanh thu, thu nhập hơn 5.196 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế đạt hơn 25 tỷ đồng.