Chủ đề nổi bật
Trong bối cảnh kinh tế số và hội nhập toàn cầu đang diễn ra mạnh mẽ, mô hình hệ sinh thái doanh nghiệp nổi lên như một xu hướng tất yếu tại Việt Nam. Thay vì vận hành đơn lẻ và rời rạc, nhiều doanh nghiệp ngày nay lựa chọn liên kết với những đối tác khác để tạo ra chuỗi giá trị khép kín, từ khâu sản xuất đến phân phối và dịch vụ hậu mãi.
Một trong những đặc điểm nổi bật của mô hình hệ sinh thái chính là khả năng kết nối các lĩnh vực tưởng chừng không liên quan.
Cách tiếp cận này không chỉ giúp các bên tận dụng được thế mạnh của nhau, mà còn giúp họ tối ưu chi phí, gia tăng năng suất, kiểm soát chất lượng sản phẩm chặt chẽ hơn và mở rộng nhanh chóng tập khách hàng. Bên cạnh đó, sự cộng hưởng về vốn, công nghệ, cơ sở hạ tầng và kinh nghiệm quản trị trong cùng một hệ sinh thái góp phần tạo nên năng lực cạnh tranh vượt trội cho doanh nghiệp, đồng thời đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra giá trị gia tăng cho người tiêu dùng.
Những hệ sinh thái doanh nghiệp nổi bật
Chẳng hạn, khi một tập đoàn viễn thông đồng hành với một ngân hàng, như trường hợp Viettel Group và MB, họ có thể tích hợp những dịch vụ tài chính số trên nền tảng công nghệ sẵn có, giúp khách hàng tiếp cận được nhiều tiện ích mới mẻ như chuyển tiền, thanh toán hóa đơn, vay vốn online ngay trong ứng dụng di động.
Lượng dữ liệu và mạng lưới khách hàng lớn vốn có từ ngành viễn thông sẽ hỗ trợ ngân hàng tiếp cận sâu hơn các khu vực nông thôn, vùng sâu vùng xa mà trước đó khó có thể vươn tới. Qua đó, ngân hàng không những mở rộng được quy mô hoạt động mà còn thúc đẩy quá trình phổ cập dịch vụ tài chính – một trong những mục tiêu quan trọng để phát triển kinh tế – xã hội tại Việt Nam.
Tương tự, nông nghiệp – thực phẩm cũng thích hợp để áp dụng mô hình hệ sinh thái, như mô hình PAN Group đang áp dụng. Chính sự khép kín này giúp đảm bảo chất lượng thực phẩm, hạ giá thành sản xuất, thậm chí còn tạo điều kiện xuất khẩu nông sản, thủy sản theo các tiêu chuẩn quốc tế. Nhờ khả năng lan tỏa cao, những doanh nghiệp nông nghiệp, thực phẩm áp dụng thành công hệ sinh thái thường đạt được mức tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận ấn tượng qua từng năm.
Một trường hợp khác cũng được chú ý là TPBank và DOJI . Sự kết hợp này cho phép phát triển các sản phẩm tài chính chuyên biệt, chẳng hạn như gói vay mua sắm trang sức, dịch vụ giữ hộ vàng, hay các chương trình tích điểm, ưu đãi khi giao dịch tiền tệ kết hợp mua bán trang sức.
Trong mô hình này, doanh nghiệp vàng bạc được hưởng lợi từ thương hiệu và kinh nghiệm trong lĩnh vực kim hoàn, giúp họ gia tăng lòng tin nơi khách hàng, còn ngân hàng lại mở rộng được danh mục sản phẩm, tăng cường gắn kết với những phân khúc người tiêu dùng có điều kiện tài chính. Khi hai bên phối hợp chặt chẽ, quá trình chuyển đổi số và cải tiến quy trình vận hành cũng diễn ra nhanh chóng hơn, góp phần nâng cao hiệu quả kinh doanh tổng thể.
HDBank – Sovico là một ví dụ đáng chú ý khác về sự cộng hưởng giữa ngân hàng và các tập đoàn đa ngành hoạt động trong lĩnh vực hàng không, bất động sản và năng lượng tái tạo.
Khi hãng hàng không có thể đưa ra các gói ưu đãi vay tín dụng dành cho hành khách, hoặc liên kết với ngân hàng để khách hàng được mua vé máy bay, du lịch trọn gói với lãi suất thấp, tính tiện lợi của dịch vụ tăng lên rất nhiều. Ngân hàng, về mặt quản trị, cũng có cơ hội tiếp cận thêm nhóm khách hàng có thu nhập khá và nhu cầu di chuyển, nghỉ dưỡng cao. Tương tự, ở mảng bất động sản, liên minh giữa chủ đầu tư và ngân hàng giúp cho việc mua nhà, mua đất trở nên đơn giản, minh bạch hơn, đồng thời khách hàng được hỗ trợ các chính sách vay linh hoạt.
Một trường hợp điển hình khác của mô hình hệ sinh thái là sự liên kết giữa ngân hàng và doanh nghiệp ngành tiêu dùng thiết yếu và hệ sinh thái số. Câu chuyện của Techcombank – Masan – Onemount Group là một ví dụ.
Khi một tập đoàn bán lẻ sở hữu chuỗi cửa hàng trải dài khắp cả nước hợp tác với ngân hàng, họ có thể triển khai những chương trình khuyến mại, gói vay tiêu dùng, ưu đãi hoàn tiền, đồng thời tích hợp các phương thức thanh toán nhanh.
Người tiêu dùng được lợi nhờ mua sắm hàng hóa thiết yếu với giá tốt hơn, lại được khuyến mãi hay “chiết khấu” khi dùng thẻ tín dụng, còn ngân hàng thu về nguồn khách hàng cực lớn từ các chuỗi cửa hàng, tăng cường số dư tiền gửi và doanh thu phí dịch vụ.
Với sự hỗ trợ của nền tảng số, hệ sinh thái này cung cấp giải pháp toàn diện về bán lẻ, phân phối hàng hóa, bất động sản, tài chính… và liên tục mở rộng quy mô. Ngân hàng trở thành điểm tựa quan trọng cho các hoạt động thanh toán, tín dụng, bảo hiểm trên nền tảng số.
Theo đánh giá của nhiều chuyên gia, những liên minh công nghệ – ngân hàng như vậy sẽ định hình một “hệ sinh thái số” tại Việt Nam, nơi người dùng hưởng lợi từ các sản phẩm đồng bộ và linh hoạt.
Động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong kỷ nguyên mới
Theo báo cáo của McKinsey, thị trường hệ sinh thái tại Việt Nam được ước tính đạt khoảng 7,2 tỷ USD và có tiềm năng duy trì tốc độ tăng trưởng hai con số mỗi năm. Con số này dù chỉ tương đương 1% so với quy mô hệ sinh thái tại Trung Quốc, song lại phản ánh dư địa rất lớn cho các doanh nghiệp trong nước.
McKinsey cũng nhấn mạnh rằng, khi mô hình này tiếp tục mở rộng, sẽ có nhiều dịch vụ số được tích hợp, tạo trải nghiệm đồng nhất cho khách hàng và nâng cao hiệu suất kinh doanh.
Chính việc gắn kết này đã góp phần giúp một số ngân hàng tiếp cận phân khúc khách hàng thu nhập cao, tạo điều kiện phát triển các sản phẩm giá trị gia tăng như thẻ tín dụng, bảo hiểm. Mỗi doanh nghiệp, khi tham gia hệ sinh thái, đều nhận được lợi ích tương xứng: nguồn khách hàng chung được chia sẻ, thông tin dữ liệu về hành vi mua sắm và năng lực tài chính được quản lý hiệu quả, giúp giảm thiểu rủi ro và tăng cường độ tin cậy.
Tại sự kiện công nghệ lớn của một tập đoàn hàng đầu Việt Nam, các chuyên gia cũng nhắc đến ba yếu tố cốt lõi để phát triển thành công hệ sinh thái: phá vỡ ranh giới ngành nghề, gắn kết sâu sắc với khách hàng và làm chủ được dữ liệu.
Trong đó, vai trò của ngân hàng được ví như “nhạc trưởng” của hệ sinh thái, bởi ngân hàng nắm giữ những sản phẩm cốt lõi như thanh toán, tín dụng, chính sách quản lý dòng tiền và có uy tín về bảo mật.
Nhìn vào thực tiễn, có thể thấy mô hình hệ sinh thái sẽ còn tiếp tục lan rộng tại Việt Nam, trở thành “bệ phóng” cho sự phát triển mạnh mẽ hơn nữa của nhiều doanh nghiệp trong giai đoạn tới. Nhờ sự cộng hưởng này, Việt Nam có thể hình thành những “tổ hợp” kinh tế vững mạnh, đủ sức nâng cao sức cạnh tranh trên sân chơi toàn cầu, đồng thời đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số tại tất cả các khâu trong chuỗi cung ứng. Tất cả yếu tố đó tạo ra động lực mới giúp Việt Nam tiếp tục bứt phá, khẳng định vị thế trong kỷ nguyên hội nhập và kinh tế số.
