Không phải gạo hay sầu riêng, một loại cây quý đưa Việt Nam và Thái Lan trở thành 2 ông trùm của thế giới: Từ gốc đến ngọn đều hái ra tiền, nước ta có 43 tỉnh thành đang sở hữu

Bên cạnh cuộc đua sầu riêng tại thị trường tỷ dân, Việt Nam và Thái Lan đang trở thành 2 quốc gia dẫn đầu thế giới ở một loại nông sản khác là cây sắn. Kim ngạch xuất khẩu sắn và các sản phẩm từ sắn của Việt Nam hiện đứng thứ 2 thế giới (sau Thái Lan); giá trị xuất khẩu từ năm 2013 đến nay bình quân đạt trên 1 tỷ USD, cao nhất đến 1,35 tỷ USD/năm, đứng thứ 4 sau lúa, cà phê, điều.

Theo số liệu thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan, xuất khẩu sắn và các sản phẩm từ sắn của Việt Nam trong tháng 2 đạt hơn 428 nghìn tấn với trị giá hơn 134 triệu USD, tăng mạnh 44,8% về lượng và tăng 35,4% về trị giá so với tháng 1.

Lũy kế 2 tháng đầu năm mặt hàng này đã thu về hơn 233 triệu USD với hơn 723 nghìn tấn, tăng 14,9% về lượng nhưng giảm 19% về trị giá so với cùng kỳ năm 2024.

Xét về thị trường, trong 2 tháng đầu năm Trung Quốc tiếp tục là khách hàng lớn nhất của sắn Việt Nam với hơn 692 nghìn tấn, trị giá hơn 219 triệu USD, tăng 15% về lượng nhưng giảm 19% so với cùng kỳ. Giá bình quân 317 USD/tấn, giảm 30%.

Đứng thứ 2 là Đài Loan (TQ) với hơn 7 nghìn tấn, đạt trị giá hơn 2,8 triệu USD, giảm 22% về lượng và giảm 46% về trị giá so với 2T/2024. Giá bình quân 379 USD/tấn, giảm 31%.

Đáng chú ý xuất khẩu mặt hàng này sang Malaysia chứng kiến mức tăng trưởng đến 3 chữ số. Trong 2 tháng đầu năm nước ta xuất khẩu sang nước bạn hơn 5,3 nghìn tấn sắn, kim ngạch đạt 2,1 triệu USD, tăng mạnh 137% về lượng và tăng 76% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên giá giảm sâu, chỉ đạt 393 USD/tấn, tương ứng mức giảm 26%.

Sắn có nhiều công dụng trong chế biến công nghiệp, thức ăn gia súc và lương thực thực phẩm. Củ sắn dùng để ăn tươi, làm thức ăn gia súc, chế biến sắn lát khô, bột sắn nghiền, tinh bột sắn, tinh bột sắn biến tính, các sản phẩm từ tinh bột sắn.

Thân sắn dùng để làm giống, làm nấm, làm củi đun, nguyên liệu cho công nghiệp xenlulo. Lá sắn được sử dụng để làm thức ăn trong chăn nuôi như nuôi cá, nuôi tằm và sau đó được xuất sang các thị trường Hàn Quốc, Nhật Bản, các khu vực đông người châu Á sinh sống.

Hiện cả nước có 43 tỉnh, thành trồng sắn (tính đến năm 2023), tập trung ở 5 vùng trọng điểm chính gồm Trung du miền núi phía Bắc, Bắc Trung bộ, Duyên hải Nam Trung bộ, Tây Nguyên và Đông Nam bộ với diện tích dao động từ 520.000 – 550.000 ha, năng suất đạt từ 19-20 tấn/ha, sản lượng đạt trên 10 triệu tấn củ tươi.

Kể từ đầu năm đến nay, tình hình tiêu thụ tinh bột sắn ảm đạm mặc dù tồn kho tinh bột sắn tại Trung Quốc rất thấp, nhưng các thương nhân Trung Quốc vẫn chưa có kế hoạch mua nhiều hàng nhập kho như các năm trước đây dù đang là thời điểm chính vụ. Điều này, đẩy tồn kho tại thời điểm hiện nay tại các nhà máy sắn lên mức cao hơn thông thường hàng năm. Giá sắn tươi giảm mạnh do thị trường xuất khẩu đang gặp khó khăn, trong đó chủ yếu xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc. Giá xuất khẩu sắt lát cũng điều chỉnh giảm so với cuối tháng trước.

Dự kiến, nhiều đơn vị kinh doanh sắn lát sẽ giảm sản lượng trữ kho vụ 2024/25 từ 20 – 30% so với sản lượng vụ 2023/24. Giá sắn lát hiện tại đang rất thấp khi so sánh với giá ngô và lúa mỳ. Theo đó, các nhà máy thức ăn chăn nuôi có thể sẽ sử dụng sắn lát nhiều hơn trong công thức phối trộn sản phẩm thức ăn chăn nuôi trong thời gian tới.