Livestream bán ‘thần dược’: Kẹo bổ thay rau, ngăn đột quỵ?

Trước đây, những quảng cáo kiểu “nhà tôi ba đời…” từng gây sốt, nhưng nay người dân lại đổ xô tin vào các KOL, KOC, mặc nhiên cho rằng sản phẩm họ quảng bá đều chất lượng.

Trong một buổi livestream vào tháng 12/2024 để quảng bá kẹo rau củ Kera, Quang Linh Vlogs tuyên bố rằng “một viên kẹo tương đương một đĩa rau”. Tuy nhiên, phát ngôn này sau đó đã gây tranh cãi, buộc anh phải lên tiếng xin lỗi vì cung cấp thông tin không chính xác, dễ gây hiểu lầm cho người tiêu dùng.

Quang Linh Vlogs gây tranh cãi sau phát ngôn “1 viên kẹo rau củ bằng 1 đĩa rau”

Sự thật về “kẹo rau củ”

Ngày 4/3, một người tiêu dùng đã mang sản phẩm này đi kiểm nghiệm tại Trung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng 2 (thuộc Ủy ban Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Quốc gia). Kết quả cho thấy, một hộp 30 viên kẹo chỉ chứa 0,51g chất xơ – tương đương với 1/6 quả chuối, hoàn toàn không thể thay thế cho một đĩa rau.

Hoa hậu Thùy Tiên, người cũng tham gia quảng bá sản phẩm này, sau đó đã lên tiếng xin lỗi. Cô khẳng định trước khi quảng bá, cô đã được cung cấp đầy đủ giấy tờ chứng nhận sản phẩm. Do đó, việc quảng bá một sản phẩm đã được cấp phép không sai, nhưng lỗi của cô là đã quảng cáo quá đà.

Nhiều ý kiến cho rằng, lời xin lỗi của Thùy Tiên nên tập trung vào nội dung phát ngôn của cô: “Một ngày chỉ cần ăn 2-3 viên là có thể bổ sung chất xơ cho một người bình thường”, thay vì chỉ đưa ra một lời xin lỗi chung chung như “đã gây ra những lo lắng và băn khoăn trong suốt thời gian qua”.

Sự nhầm lẫn trong quảng cáo yến sào

Không chỉ dừng lại ở kẹo rau củ, trong một buổi livestream bán yến sào ngày 15/12/2024, TikToker Hằng Du Mục cũng gây tranh cãi khi khẳng định “một hũ yến 70ml chứa đến 30g yến tươi”, đồng thời cam kết đây là yến tổ A5 chứ không phải yến vụn. Tuy nhiên, sau khi bị các chuyên gia trong ngành phản bác, cô đã phải tổ chức họp báo vào ngày 26/2 để đính chính, thừa nhận đã nhầm lẫn giữa 300mg yến với 30g yến.

Theo Hằng Du Mục, nội dung này được ê-kíp bên ngoài chuẩn bị nên cô không kịp phản ứng, chỉ làm theo kịch bản có sẵn.

Thuốc chống đột quỵ: niềm tin hay rủi ro?

Cùng thời điểm, trên mạng xã hội cũng lan truyền nhiều quảng cáo về thuốc phòng ngừa đột quỵ với những lời lẽ giật gân như:

“Có đi viện mới thấy quá nhiều người bị đột quỵ, đừng chủ quan! Hãy uống viên phòng đột quỵ của Hàn Quốc ngay khi còn khỏe, giúp ngừa đột quỵ triệt để, ngủ ngon, minh mẫn…”

Trước thực trạng này, TS Nguyễn Hùng Long – Phó Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) – khẳng định, cơ quan chức năng đang tiến hành rà soát, kiểm tra các sản phẩm bị quảng cáo sai lệch.

PGS.TS Nguyễn Thị Lâm, nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Việt Nam, cũng lên tiếng nhấn mạnh:

“Không có thực phẩm hay cách ăn uống nào có thể thay thế hoàn toàn rau xanh. Các sản phẩm bổ sung chất xơ chỉ hỗ trợ tạm thời cho những người ăn ít rau, chứ không thể đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng.”

Bà cho biết, trung bình mỗi người cần tiêu thụ 300g rau xanh và 100g trái cây mỗi ngày để đảm bảo đủ chất xơ và vitamin. Trong khi đó, một viên kẹo rau củ chỉ nặng 3,2g, khó có thể cung cấp lượng chất xơ tương đương với một đĩa rau.

Thực phẩm chức năng: lợi hay hại?

Bên cạnh đó, ThS.BS Đoàn Dư Mạnh – thành viên Hội Bệnh mạch máu Việt Nam – cảnh báo, nhiều gia đình hiện nay tự ý mua và sử dụng các loại thuốc “phòng ngừa đột quỵ” quảng cáo tràn lan trên mạng.

Một số sản phẩm như An Cung được cho là có tác dụng ngừa đột quỵ, nhưng chưa có nghiên cứu khoa học nào xác nhận điều này. Thậm chí, một số loại còn chứa thành phần Corticosteroid – một loại thuốc chống viêm có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng như xuất huyết não, xuất huyết tiêu hóa nếu lạm dụng.

“Người dân không nên mua thuốc và thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc trên mạng. Cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe là khám bệnh định kỳ và làm theo chỉ định của bác sĩ, thay vì tin vào những sản phẩm được thần thánh hóa,” BS Mạnh nhấn mạnh.

Cơn sốt quảng cáo thực phẩm chức năng trên mạng

Hiện nay, trên các nền tảng mạng xã hội như TikTok, Facebook, không khó để bắt gặp các KOLs, KOCs và Influencers quảng bá thực phẩm chức năng với những lời hứa hẹn “thần kỳ” như giảm cân nhanh, làm đẹp tức thì, tăng cường sức khỏe vượt trội…

Nếu trước đây, những quảng cáo theo mô-típ “nhà tôi ba đời…” từng thu hút sự chú ý của người tiêu dùng, thì hiện nay, người ta lại dễ bị thuyết phục bởi những lời có cánh từ các nhân vật có tầm ảnh hưởng trên mạng.

Những vụ lùm xùm liên quan đến kẹo rau củ, yến sào hay thuốc chống đột quỵ chỉ là một phần nhỏ trong bức tranh rộng lớn của ngành công nghiệp quảng cáo thực phẩm chức năng. Điều quan trọng là người tiêu dùng cần trang bị đủ kiến thức để phân biệt đâu là sự thật, đâu là chiêu trò tiếp thị.