Mặt hàng Việt Nam và Thái Lan cạnh tranh ngôi vương thế giới bất ngờ rớt giá mạnh, nguyên nhân đến từ đâu?

Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), giá gạo tiêu chuẩn 5% của Việt Nam tính đến ngày 23/12 đang được giao dịch ở mức 485 USD/tấn; gạo 25% tấm ở mức 459 USD/tấn; gạo 100% tấm ở mức 388 USD/tấn.

Với mức giá hiện tại, gạo 5% tấm của Việt Nam thấp hơn gạo cùng phẩm cấp của Thái Lan đến 16 USD. Bên cạnh đó, gạo 25% tấm cũng giảm 11 USD về mức 459 USD/tấn. Đây là mức thấp nhất trong suốt 19 tháng qua, kể từ tháng 5/2023.

Nguyên nhân là do nước nhập khẩu gạo lớn nhất thế giới là Philippines – thị trường xuất khẩu gạo chủ đạo của Việt Nam gần đây đã tạm ngưng nhập khẩu để chờ vụ đông xuân sắp tới. Các nhà phân tích cũng dự báo rằng nhập khẩu gạo của Indonesia và Philippines cũng sẽ giảm trong thời gian tới do tác động của hiện tượng El Nino, cũng như các chính sách hỗ trợ có thể tăng cường sản xuất nội địa.

Trên thị trường thế giới, quyết định gần đây của Ấn Độ về việc dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo trắng và xóa bỏ thuế xuất khẩu gạo đồ cùng với vụ mùa bội thu dự kiến sẽ khiến thị trường gạo toàn cầu ngập tràn nguồn cung và đẩy giá gạo các nước xuất khẩu khác đi xuống trong quý 1/2025 trong đó có Việt Nam.

Tại Việt Nam, VFA dự báo nguồn cung gạo xuất khẩu sẽ hạn chế cho đến tháng 3/2025 trước khi vụ đông xuân được thu hoạch vào tháng 4/2024. Nhu cầu đối với gạo thơm vẫn ổn định, đặc biệt từ các thị trường như Philippines và châu Phi. Tuy nhiên giá gạo trắng có thể giảm từ tháng 2/2025 khi nguồn cung gia tăng và sự cạnh tranh từ Ấn Độ và Thái Lan ngày một dâng cao.

Triển vọng về giá gạo đối với Thái Lan – đối thủ lớn của Việt Nam về xuất khẩu gạo cũng được dự báo sẽ giảm vào tháng 3 – tháng 4/2025 khi vụ thu hoạch mới được đưa ra thị trường và nhu cầu vẫn ở mức thấp.

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, năm 2024 Việt Nam đã đạt kỷ lục cả về sản lượng và giá trị xuất khẩu, khoảng 9 triệu tấn với 5,7 tỷ USD. Giá gạo xuất khẩu bình quân cũng đạt mức cao nhất từ trước tới nay với trên 600 USD/tấn. Giá bình quân xuất khẩu gạo của Việt Nam trong ba năm vừa qua đã có hành trình tăng ấn tượng, tăng tới trên 28%, kéo theo kim ngạch xuất khẩu cũng tăng trưởng hai con số.

Năm 2024, Việt Nam đứng thứ 3 thế giới về xuất khẩu gạo sau Ấn Độ 17 triệu tấn, Thái Lan 10 triệu tấn. Năm 2024, xuất khẩu gạo lập kỷ lục xuất khẩu 9 triệu tấn năm 2024 nhờ sản xuất, kinh doanh theo nhu cầu thị trường.

Về sản xuất, nông dân Việt Nam đang tập trung sản xuất các giống lúa chất lượng cao, được thị trường quốc tế ưa chuộng như Đài Thơm 8, OM 18, các giống ST,… bán được giá, hiệu quả kinh tế cao.