Chủ đề nổi bật
Xuất khẩu trái cây vua của Việt Nam đã giảm đến 80% trong khi người dân Thái Lan đang phải cầu cứu Chính phủ.
Theo số liệu thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan, xuất khẩu rau quả của Việt Nam trong 2 tháng đầu năm đạt hơn 687 triệu USD, giảm 15,7% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong số 30 thị trường nhập khẩu chính, Trung Quốc ghi nhận mức giảm mạnh nhất, chỉ đạt 306 triệu USD, giảm 39% và là mức giảm sâu nhất từ trước đến nay.
Lượng sầu riêng xuất khẩu sang Trung Quốc từ đầu năm chỉ đạt khoảng 3.500 tấn, giảm tới 80% so với cùng kỳ năm trước. Trước đó trong 2 tháng đầu năm 2024, sản lượng sầu riêng Việt Nam xuất khẩu sang quốc gia này là 32.750 tấn. Điều này tác động lớn đến kim ngạch xuất khẩu toàn ngành rau quả Việt Nam bởi đây là mặt hàng và thị trường chủ lực.
Theo Bộ Công Thương, nguyên nhân sụt giảm xuất khẩu toàn ngành hàng rau quả nói chung đến từ việc gián đoạn logistics và chi phí vận chuyển tăng cao, khiến các doanh nghiệp xuất khẩu khó hoàn thành đơn hàng đúng thời hạn. Đối với sầu riêng, nguyên nhân chính khiến giá trị xuất khẩu sầu riêng giảm mạnh là Trung Quốc kiểm tra nghiêm ngặt tồn dư chất Basic Yellow 2 hay còn gọi là vàng O (BY2) – một loại hóa chất bị cấm sử dụng trong thực phẩm vì có nguy cơ gây ung thư. Điều này khiến hàng trăm container sầu riêng “tắc đường” tại cửa khẩu hồi đầu năm. Nhiều doanh nghiệp sau đó phải hoàn thiện giấy chứng nhận không có vàng O và giấy xác nhận Cadimi ở mức cho phép mới được thông quan.
Không chỉ thị trường Trung Quốc, kể từ ngày 8/1, sầu riêng Việt Nam xuất khẩu sang Liên minh châu Âu (EU) cũng phải đối mặt với việc tăng tần suất kiểm tra dư lượng thuốc bảo vệ thực vật từ 10% lên 20%.
Thái Lan cũng gặp tình trạng tương tự với Việt Nam khi xuất khẩu sụt giảm kể từ đầu năm đến nay. Tại xứ chùa vàng, thương nhân và nhà xuất khẩu đang kêu gọi Chính phủ giải quyết vấn đề đang diễn ra liên quan đến chất vàng O (BY2) và tìm kiếm thị trường xuất khẩu mới trước những quy định nghiêm ngặt về an toàn thực phẩm, cấm các chất tồn dư có hại trong thực phẩm và trái cây từ phía Trung Quốc. Điều này dẫn đến một số lô hàng sầu riêng của Thái Lan bị từ chối.
“Nếu không giải quyết được vấn đề này, Thái Lan sẽ không thể xuất khẩu sầu riêng”, ông Paiboon Wongchotesathit, cựu Chủ tịch Hiệp hội thương nhân và xuất khẩu trái cây tươi Thái Lan cho biết.
Tại Việt Nam, để nối lại hoạt động xuất khẩu sầu riêng, từ đầu năm, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã công bố danh sách 9 phòng kiểm nghiệm được Việt Nam và Trung Quốc công nhận đủ tiêu chuẩn cấp chứng nhận. Hiện, Cục Bảo vệ thực vật tiếp tục đàm phán để có thêm các phòng xét nghiệm nhằm giảm bớt áp lực trong quá trình xuất khẩu, tạo điều kiện thông quan thuận lợi hơn.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường khuyến cáo người dân, doanh nghiệp xuất khẩu sầu riêng tuyệt đối không sử dụng các hóa chất bị cấm hoặc để mức dư lượng tối đa cho phép vượt ngưỡng theo quy định của nước nhập khẩu. Đồng thời cần có các chương trình kiểm soát an toàn thực phẩm tại vườn, vùng trồng, tại các cơ sở đóng gói, chế biến, bảo quản để xuất khẩu thuận lợi hơn trong thời gian tới.
Trong thời gian tới, cạnh tranh sầu riêng sẽ tăng cao hơn khi Indonesia đang tìm cách khởi động xuất khẩu sầu riêng đông lạnh sang Trung Quốc vào cuối năm nay, sau khi thỏa thuận cung cấp mang tính bước ngoặt giữa hai nước được hoàn tất. Bắc Kinh đã cam kết mở cửa thị trường nội địa đang phát triển và nhập khẩu nhiều sầu riêng hơn từ các quốc gia Đông Nam Á.
An ninh tiền tệ
